Menywod ym Maes Digidol – Aelodau tîm CDC yn siarad am eu profiadau fel menywod sy’n gweithio yn y sector digidol

Tua diwedd mis Tachwedd, gwahoddwyd Lon a minnau gan Gyrfa Cymru i banel holi ac ateb dwyieithog i siarad am ein profiadau fel menywod sy’n gweithio ym maes digidol yng ngogledd Cymru. Roedd y digwyddiad yn rhan o Ŵyl Sgiliau Digidol Gogledd Cymru, a gynhaliwyd rhwng 22 a 27 Tachwedd 2021, a oedd yn cynnwys gweithdai, tiwtorialau a sgyrsiau i annog pobl i ddysgu sgiliau digidol newydd.

Prif nod panel Gyrfa Cymru oedd sicrhau bod gan fyfyrwyr benywaidd ac oedolion di-waith y wybodaeth i ddilyn gyrfa ym maes digidol, diwydiant sydd yn hanesyddol wedi cael cydbwysedd anghymesur rhwng y rhywiau (a amlygwyd gan y ffaith mai dim ond 5% o swyddi arwain yn y sector technoleg sy’n cael eu meddu gan fenywod, yn ôl ymchwil a wnaed gan PWC).

Cynhaliwyd y panel dros ddeuddydd; ymunodd Lon â phanel Cymraeg ddydd Mercher, 24 Tachwedd, ac ymunais â’r panel Saesneg ddydd Iau, 25 Tachwedd. Roedd ein cyd-banelwyr yn fenywod proffesiynol a oedd yn amrywio o Ddadansoddwyr Data i Gynorthwywyr TGCh, sydd wedi cael amrywiaeth eang o gymwysterau, profiad a gwybodaeth i gyrraedd lle maent heddiw. Ymunodd Lon a minnau i gynrychioli Cymunedau Digidol Cymru, fel Cynghorydd a Hyfforddwr yn y drefn honno, i roi golwg wahanol i’r myfyrwyr ar y maes digidol, a sut y gallant gael effaith gadarnhaol ar fywydau pobl o ddydd i ddydd oherwydd hynny.

Roedd thema gref iawn mewn llawer o’r atebion a oedd yn ymwneud ag agweddau pobl wrth ddechrau yn y maes digidol, ac yn enwedig annog myfyrwyr benywaidd i feddwl y tu allan i’r bocs o ran eu rhagolygon gyrfa. Dangosodd astudiaeth a gynhaliwyd gan PWC yn 2017 mai’r prif reswm nad yw menywod yn dilyn gyrfa ym maes technoleg neu ddigidol yw oherwydd nad oes digon o wybodaeth na chyngor yn cael eu rhoi am beth mae gweithio ym maes technoleg yn ei olygu mewn gwirionedd. Dyna pam mae’n hanfodol bod y sgyrsiau hyn yn digwydd yn gynnar yng ngyrfa’r merched hyn, i ddechrau normaleiddio’r maes digidol fel llwybr gyrfa hyfyw i bob rhyw.

Patrwm diddorol a ganfuwyd gennym oedd nad oedd llawer o’r menywod ar y panel (gan gynnwys fi a Lon) wedi astudio unrhyw beth yn ymwneud â’r maes digidol yn y brifysgol, gyda nifer ohonom yn rhannu ein bod wedi cael ein hannog i wneud pynciau mwy creadigol, clasurol fel Llenyddiaeth Saesneg neu Gelf. Mae hyn yn adlewyrchu’n uniongyrchol yr ystadegyn gan PWC mai dim ond 16% o fenywod sydd wedi cael gyrfa ym maes technoleg wedi’i awgrymu iddynt (yn hytrach na 33% o ddynion). Yr hyn a oedd yn arbennig o ysbrydoledig i mi oedd bod llawer o’r panelwyr (unwaith eto, gan gynnwys fy hun) wedi canfod diddordeb yn y maes digidol ar ôl graddio, ac felly’n annog y myfyrwyr i dorri’r sefyllfa bresennol o ran beth y dylent fod yn ei astudio neu ei ddilyn. Nid yn unig hynny, ond roedd hefyd yn ysbrydoliaeth i oedolion glywed bod newid cyfeiriad gyrfa i’r maes digidol yn bosibl ar ôl graddio.

Sgwrs ddiddorol arall a gafwyd yn ystod y panel oedd y ffaith bod angen lefel uchel o sgiliau cyfathrebu ar lawer o swyddi digidol. P’un ai a ydych yn Gynorthwy-ydd TGCh yn esbonio’r broses o ddatrys problem dechnegol, neu os ydych yn hyfforddwr fel fi sy’n ceisio chwalu jargon defnydd ar-lein bob dydd. Mewn ymateb i hyn, ym mhanel Lon, canolbwyntiwyd hefyd ar brinder sgiliau penodol yn y sector digidol ac, yn fwy penodol, prinder sgiliau Cymraeg. Mae meddu ar y gallu i gyfathrebu â rhywun am bwnc estron fel technoleg yn eu mamiaith yn gwneud gwahaniaeth anhygoel i ddealltwriaeth rhywun o’r pwnc. Gall unrhyw un gaffael sgiliau cyfathrebu a’r Gymraeg, waeth beth fo’u rhyw, felly gall gwybod bod y rhain yn rhinweddau dymunol iawn weithio er budd llawer o fenywod ifanc.

Amlygodd yr un astudiaeth gan PWC yn 2017 ar dros 2000 o fyfyrwyr Safon Uwch a Phrifysgol na allai 78% o fyfyrwyr enwi menyw enwog sy’n gweithio ym maes technoleg. Fy ngobaith yw y bydd mwy a mwy o fenywod yn cael eu haddysgu yn y blynyddoedd nesaf ar fanteision niferus adeiladu eu gyrfaoedd o amgylch y maes digidol (gyda diolch i baneli a sgyrsiau fel hyn), a bydd canfyddiadau ymchwil fel hyn yn arwain at ystadegau llai amlwg.

Wedi’i ysgrifennu gan Ema Williams, Hyfforddwr Cynhwysiant Digidol yn Nghymunedau Digidol Cymru