Pan fyddwn yn ystyried sut y gallwn wneud pethau’n well yn ddigidol, rydym yn aml yn anwybyddu pwysigrwydd data. Mae data’n sail i bopeth digidol – boed yn ddata a roddwn i mewn, fel y cyfrinair i gael mynediad at fancio ar-lein, neu’r data sy’n dod allan, fel rhagolygon y tywydd ar gyfer y diwrnod canlynol.
O ran darparu gwasanaethau cyhoeddus, mae’r pandemig wedi dangos yn glir pa mor hanfodol ydyw i’n gwasanaethau gydweithio, i gael mynediad at ddata cywir ac amserol ac i ddata gael eu rhannu ar draws sefydliadau’r sector cyhoeddus. O ddydd i ddydd, defnyddiwyd data i lywio penderfyniadau sy’n sicrhau diogelwch pobl a lleihau’r achosion o drosglwyddo’r feirws. Er ein bod wedi gweld enghreifftiau da yng Nghymru o gyrff cyhoeddus yn cydweithio ac yn rhannu data, gellid gwneud mwy pe byddem, er enghraifft, yn eu storio a’u rheoli mewn ffordd fwy cyson.
Felly ein cenhadaeth yw gwella’r gwasanaethau a ddarperir i’r cyhoedd drwy gydweithio a sicrhau bod ein data yn cael eu ddefnyddio yn effeithio, wedi’u trefnu’n dda, eu diogelu a bod y data’n cyrraedd y mannau angenrheidiol.
Felly, beth fyddwn ni’n ei wneud?
Gan ddysgu o’n profiadau yn ystod y misoedd diwethaf, rwy’n awyddus i ni ddatblygu ymdeimlad o uchelgais a rennir ar gyfer defnyddio data a chydweithredu ar draws y gwasanaethau cyhoeddus. Gallwn wneud hyn drwy nodi cyfleoedd i gydweithio ar fentrau digidol a chael y gorau o’n data.
Rydym am roi’r blociau adeiladu ar waith er mwyn i gydweithio ddigwydd a chefnogi gwasanaethau cyhoeddus integredig a di-dor. Er mwyn helpu i ddileu rhai o’r rhwystrau sy’n atal llif data ar hyn o bryd neu’n ei arafu, er mwyn lleihau’r baich ar y dinesydd, a hwyluso’r broses o gyfnewid gwybodaeth rhwng systemau digidol, ein nod yw cydweithio i sicrhau cysondeb drwy gytuno ar safonau a phlatfformau data cyffredin a fydd yn cefnogi ailddefnyddio data a chydweithio yn gyffredinol.
Gall defnydd arloesol o ddata drawsnewid yn sylweddol y ffordd rydym yn darparu gwasanaethau cyhoeddus drwy creu mewnweliadau newydd. Mae partneriaeth YDG Cymru eisoes wedi dangos yr hyn y gellir ei gyflawni drwy gydweithio i ddefnyddio data ar gyfer ymchwil a byddwn yn hyrwyddo mwy o ddefnydd o gysylltu data a gwyddor data. Wrth gwneud hyn, yn ychwanegu gwerth i’r data sydd gennym a defnyddio ffynonellau newydd o ddata bydd hyn helpu creu darlun cyfoethog o cymdeithas.
Gall defnyddio arloesedd sy’n seiliedig ar ddata i gefnogi awtomeiddio a deallusrwydd artiffisial hefyd helpu i sicrhau arbedion, dileu baich tasgau ailadroddus a helpu pobl i ganolbwyntio ar ble y gallant ychwanegu’r gwerth mwyaf. Byddwn yn cydweithio â’r byd academaidd a’r sector preifat i hyrwyddo’r defnydd o arloesedd sy’n seiliedig ar ddata (er enghraifft drwy gweithio gyda’r Cyflymydd Arloesedd Data) ac yn ceisio cydgysylltu’r arbenigedd sy’n amlwg yn bodoli yng Nghymru â’r heriau sy’n wynebu ein sector cyhoeddus.
Wrth wneud hyn rydym am wneud yn siŵr bod pobl yn dal i ymddiried ynom ac yn glir ynghylch sut y caiff eu data eu defnyddio, gan roi sicrwydd iddynt y bydd eu data’n cael eu trin yn foesegol ac yn ofalus.
