Gwrdd â’r Arweinydd Digidol: Louise Blackwell – Swyddog Datblygu Cymunedol, Tai Clwyd Alyn

Ers pryd ydych chi wedi bod ynghlwm â chynhwysiant/iechyd digidol a pha swyddi ydych chi wedi’u cael?

Rwyf wedi bod yn gweithio gyda Thai Clwyd Alyn Cyf ers 2019 ac, ar hyn o bryd, rwy’n gweithio fel Swyddog Datblygu Cymunedol. Rwyf wedi bod yn gweithio ar yr agenda cynhwysiant digidol ers sawl blynedd bellach, ac rwyf wedi mwynhau gweithio gyda phartneriaid allweddol eraill (gan gynnwys; Cymunedau 2.0 cyn iddo ddatblygu i Gymunedau Digidol Cymru, Eryrod Digidol Barclays ac arwyr digidol ysgolion lleol ac ati) er mwyn helpu i bellhau cynhwysiant digidol yn y cymunedau lle rydym yn gweithredu. Yn fy marn i, gall cynhwysiant digidol esgor ar fanteision sylweddol o ran gwella iechyd meddwl trwy leddfu arwahanrwydd, trwy gysylltu teuluoedd a chymunedau.

Beth ydych chi’n fwyaf balch ohono yn ystod eich amser yn y sector?

Roeddwn i wrth fy modd yn gweithio gyda’n trigolion tai gwarchod ym Mhentre Mawr ac Ysgol Emrys ap Iwan yn Abergele ar brosiect parau darllen rhyng-genhedlaeth. Helpais y cynllun i sicrhau cyllid Arian i Bawb y Loteri Genedlaethol er mwyn cynnal prosiect sy’n helpu dwy genhedlaeth i ddod ynghyd i helpu ei gilydd. Roedd yr henoed yn helpu’r myfyrwyr gyda llythrennedd tra bod y disgyblion yn dangos i’n trigolion hŷn sut i ddefnyddio Kindle – ymysg technolegau eraill – a thrwy wneud hynny, ffurfiwyd cyfeillgarwch rhyngddynt. Roedd pawb yn elwa, ac roedd yn brofiad hyfryd i bawb.

Beth ydych chi’n gobeithio ei gyflawni yn ystod eich cyfnod yn y swydd?

Rwyf wrth fy modd yn gweithio i Glwyd Alyn, ac rwy’n gobeithio adeiladu ar yr hyn rydym wedi’i gyflawni eisoes – helpu mwy o’n trigolion i ddefnyddio technoleg ddigidol sydd â photensial i wneud gwahaniaeth gwirioneddol i’w bywydau. P’un a yw hynny’n golygu dysgu sut i wneud galwad fideo i’w teuluoedd sy’n byw mewn rhan arall o’r byd neu ddysgu sut i ddefnyddio WhatsApp i arbed arian ar filiau ffôn, er enghraifft.

Yn eich barn chi, beth yw’r gyfrinach ar gyfer bod yn Arweinydd Digidol da?

Mae angen i Arweinwyr Digidol ddechrau gyda dyheadau ac anghenion unigryw pob unigolyn – felly rhaid iddynt gymryd amser i wrando ar beth maen nhw’n teimlo’n angerddol amdano, eu dyheadau/anghenion penodol ac yna dangos iddyn nhw sut gall technolegau digidol eu helpu i fodloni’r rhain! Felly, er enghraifft, rhywbeth a fachodd sylw fy nhad – a raddiodd mewn Eifftoleg – oedd dangos iddo sut i gael mynediad at lawer o e-gyfnodolion rhad ac am ddim a gwaith ymchwil yn ymwneud ag Eifftoleg ar-lein. Efallai bydd preswylydd arall yn dwlu ar gerddoriaeth ac, felly, byddai’n elwa ar wybod sut i ddefnyddio gwasanaeth fel Spotify a/neu YouTube.

Yn eich barn chi, beth fydd y newidiadau mwyaf ym maes cynhwysiant a/neu iechyd digidol dros y blynyddoedd nesaf?

Ar hyn o bryd, y rheiny a allai elwa fwyaf ar wasanaethau digidol yw’r lleiaf tebygol o fod ar-lein (e.e. pobl hŷn, pobl mewn ardaloedd difreintiedig neu sy’n dioddef salwch) ac, yn anffodus, rwy’n credu y byddwn yn gweld y gagendor digidol yn ehangu yn sgil hynny. Bydd hyn yn cael effaith niweidiol ar y rhai sy’n parhau i gael eu hallgáu yn ddigidol os na fydd adnoddau a chymorth priodol ar gael e.e. ar gyfer dosbarthiadau i ddechreuwyr (fel yr hen gyrsiau amhrisiadwy First Click), gan fod wir angen i rai pobl ddysgu elfennau sylfaenol T.G. cyn y gallant gael eu cynnwys yn ddigidol, ac yna phrofi buddion hyn – o ran arbed arian trwy siopa ar-lein neu gysylltu â theulu a ffrindiau fydd yn effeithio ar eu hiechyd.

Yn eich barn chi, beth yw egwyddorion allweddol cynhwysiant ac/neu iechyd digidol effeithiol?

• I drigolion: gall iechyd digidol olygu gwell mynediad at wybodaeth a gofal/cymorth, rhagor o gyfleustra, a mwy o gyfleoedd i bobl allu rheoli eu hiechyd a’u bywydau eu hunain yn well
• I asiantaethau: gall iechyd digidol olygu cyflenwi gwasanaethau’n fwy effeithiol, cael canlyniadau gwell a lleihau costau
• Dylai pob gwasanaeth ystyried anghenion pobl a allai fod wedi’u hallgáu yn ddigidol, er mwyn sicrhau nad yw pobl yn cael eu harwahanu.

Yn eich profiad chi, beth yw’r rhwystrau mwyaf i bobl mewn angen?

Mae’r rhwystrau’n cynnwys:

• Ofn – Pryder ymysg defnyddwyr technoleg dibrofiad y byddant yn gwneud rhywbeth yn anghywir, ynghyd â diffyg dealltwriaeth, ofn troseddau seiber, bancio ar-lein a chael eu twyllo ac ati
• Diwylliant – teimlad posibl o “Rwyf wedi ymdopi heb gyfrifiaduron trwy gydol fy oes, pam ddylwn i ddechrau nawr?”
• Costau – Pryder ynghylch gwario ar gyfarpar a chontractau
• Diffyg sgiliau – Nid yw unigolion wedi defnyddio cyfrifiadur erioed, ac efallai nad ydynt yn gwybod ble i ddechrau.

I ddysgu mwy am waith Clwyd Alyn Cyf fel landlord cymdeithasol mewn llety teuluol cyffredinol, cynlluniau byw â chymorth, a thai gyda gofal a chymorth, ewch i www.clwydalyn.co.uk.